ҚАЗАҚ ТІЛІНДЕ СӨЙЛЕСЕТІН ЧЕХ БИЛЕТ ТЕКСЕРУШІСІ
Өз құлағыма өзім сенбей, мүмкін қағыс естідім бе деген оймен, оған жол жүру құжатымды көрсеттім. Енді оның маған тағы да қазақ тілінде «рахмет» дегенін ап-анық естідім. Шет елдік азаматтың ана тілімде сөйлегендігіне таңданып, тағы да сәл тосылып қалдым да, «Сіз қазақшаны қайдан білесіз?» деп қуанышымды жасыра алмай күліп жібердім.
Ол маған: «Қазір чех тексерушілері қазақша сөйлейтін болған» деп жауап қайтты. Қалжыңды да қазақы мәнермен айтқан бұл чех азаматынан қазақ сөздерін естігенім көңіліме қуаныш сыйлады.
Чех азаматының менің ана тілімді қалайша, қашан меңгеріп алғанын білуге ынтыға түстім. Өзім куә болған бұл жаңалықты әріптестеріме жеткізіп, олармен бөліскім келді.
Сөйтіп, метрода кездескен жанға бірден қолқа салып, өзінен сұқбат алғым келетіндігі айттым. Ол өтінішімді қабыл алды. Бірақ, Қазақстаннан кеткеніне 3 жылдай уақыт болып қалғанын айтқан Йозеф есімді бұл азамат өз ойын толығырақ өзге тілде – Қазақстанда қазақтардың тағы бір тілі болып кеткен – орысша жеткізгісі келді.
«ҚАЗАҚСТАНДАҒЫДАЙ ДӘМДІ ЕТ ЖЕЙ АЛМАЙ ЖҮРМІН»
Қызық болғанда, Йозеф бірден қазақтың ұлттық тағамы – асылған етті сағынғанын айтты. Өз айтуынша, дәл Қазақстандағыдай «бесбармақты» еш жерден кезіктірмепті.
«Қазақстанда жеген ет ерекше дәмді еді, қанша рет Чехиядағы үйімде қазақша ет асып жеуге тырыссам да, бұл жердегі малдың етінің дәмі жоқ болып шықты», – деді ол.
Атырауда чехиялық «Кубик» деген фирмада жеті жылдай жұмыс істеп қайтқан Йозеф Свобода өзінің қазақ тілінде сөйлеу тәжірибесін дамытқысы келетінін айтты.
Ол Атырауда дүкенге барғанда қазақша сөйлеген кездерін еске алды.
«Нан алайын деп едім», «Сізден бір нәрсе сұрауға бола ма?» деген сөйлемдерді жиі қолданғанын, өзі жиі араласқан қазақ достарын да сағынышпен еске алды.
Жұмыс уақыты болғандықтан, сұқбатымыз ұзаққа созылмады. Әйткенмен, осы аз уақыттың ішінде, чех ұлтының өкілінен өз ана тілімде естіген жүрегіме жақын сөздер шет елде жүрген маған алыстағы туған жерімнен жеткен сағынышқа толы ыстық сәлемдей болды.
Ерекше сезім бөлеген менің ойыма, Қазақстанда жеті жыл емес, жетпіс жыл тұрып, қазақ тілін білмей жүрген жандар да бар екендігі орала берді.
