Коронавирусқа қарсы қазақстандық QazVac вакцинасын әзірлеген биологиялық қауіпсіздік мәселелері жөніндегі ғылыми зерттеу институты дүйсенбі күні екпені өзге елдерде тіркеу мәселесіне тоқталды. Институт мамандары жақын арада преператты Швейцарияның тіркейтінін жеткізді.
— Жыл соңына дейін препарат Швейцарияда тіркеледі деп ойлаймын. Бұл бізге Африка мен Латын Американың көптеген еліне жол ашады. Қазір Швейцарияның Tegra Farm компаниясымен жұмыс істеп жатырмыз. Вакцинаны Еуропа елінде тіркеу үшін халықаралық талаптарға сәйкес келетін өте көп құжат жинау керек, — деді биологиялық қауіпсіздік мәселелері жөніндегі ғылыми зерттеу институтының бас директоры Күнсұлу Закария.
Ол QazVac'ты Дүниежүзілік денсаулық сақтау ұйымында тіркеу мәселесін "өте күрделі шаруа" деп санайды.
— ДДСҰ-дан тіркеуден өту үшін белгілі бір талаптарға сәйкес келу керек. Қыркүйек айында біздің технологияларымызбен танысу үшін ДДСҰ-дан үлкен делегация келіп, зауытты көреді. [Вакцинаны тіркеу] Бұл өте қиын шаруа. "Спутник V" вакцинасын алты түрлі өндіріс алаңында өндіретін Ресей бір жылдан бері ДДСҰ-дан рұқсат ала алмай келеді. Біз қызу жұмыс істеп жатырмыз және тіркеуге қол жеткіземіз деп санаймыз, — деді Күнсұлу Закария.
Осы уақытқа дейін ДДСҰ Pfizer/BioNTech, Moderna, Janssen (Johnson & Johnson), британдық AstraZeneca препараты, Қытайда өндірілген Sinovac пен Sinopharm және AstraZeneca'ның корей және үнді нұсқасын шұғыл түрде қолдануды мақұлдаған.
Былтыр тамызда Ресей қажетті клиникалық сынақ кезеңдері аяқталмай жатып, әлемде алғашқылардың бірі болып, коронавирусқа қарсы "Спутник V" вакцинасын ел ішінде қолдануды мақұлдаған. Вакцинаны бірқатар ел мақұлдағанмен екпе әлі күнге дейін ДДСҰ мен Еуроодақтың дәрі-дәрмекті реттейтін органынан рұқсат алмай келеді. Осыған дейін ДДСҰ вакцинаны зерттеуді 4 маусымға таман аяқтайтынын мәлімдеген. Алайда ДДСҰ инспекциясы ресейлік вакцина өндірушілердің бірінің ереже бұзғанын анықтаған.
Коронавирусқа қарсы қазақстандық QazVac екпесі де Қазақстанның өз ішінде пайдалануға рұқсат етілген. Сынақтың үшінші кезеңі аяқталмай жатып бұл препарат 26 сәуірде егуге берілді. Сол кезде денсаулық сақтау министрлігі сынақтың екінші кезеңінің нәтижесі бойынша вакцинаның коронавируспен күрес тиімділігі 96 пайызды құрайды деп мәлімдеген.
Ал жергілікті медицина қауымдастығы дәрі құрамында формальдегид пайдаланылғанын сынаған. Бұған қоса, вакцинаның тиімділігіне де күмән келтірген.
6 қыркүйекте коронавирустың ең агрессияшыл түрі саналатын дельта-штаммен күресу үшін Қазақстан QazVac вакцинасының штамм құрамын өзгертетіні белгілі болған. Ғалымдар оны әзірлеу барысында Дүниежүзілік денсаулық сақтау ұйымымен (ДДСҰ) кеңеспеген, ал сынақты өздеріне және жануарларға жасаған.
ПІКІРЛЕР