Қазақстанның Жастар ақпараттық қызметіне қарасты Жас сайлаушылар лигасы және "Еркіндік қанаты" қорының бақылаушылары дауыс беру кезінде заңбұзушылықтар тіркелгенін хабарлады.
"Еркіндік қанаты" қорының мәліметінше, Нұр-Сұлтанда учаске ашылғаннан кейін алғашқы сағаттарда қор бақылаушыларына учаскеде жүруіне шектеу қойылған. Бұған қоса, сурет, видео түсіруге тыйым салған. Дауыс беру құпиялығы да бұзылған (кабинаға видеокамераны бағыттау).
"Ашылғаннан кейін бірнеше сайлау учаскесіне дауыс беруге полицейлер келді. Комиссия мүшелері оларды eGov платформасы арқылы тексеруі тиіс. Мына жағдайда дауыс беру заңдылығын тексеру мүмкін емес, атап айтқанда олардың аталған учаскеге тіркелген-тіркелмегенін анықтау мүмкін болмады" деп жазылған "Еркіндік қанаты" хабарламасында.
Қор өкілдері сонымен бірге өзге ұйым бақылаушылары тарабынан арандату талпынысы байқалғанын айтты.
Қордың атқарушы директоры Елена Швецова Facebook парақшасында түске қарай Нұр-Сұлтанда №1 сайлау учаскесінен “Еркіндік қанаты қорының бақылаушысын шығарып тастағанын жазды. Қор бақылаушысы Серік Бейсембаев учаскеде үгіт-насихат материалдары болмауы тиіс екенін ескерткен. Осыдан кейін комиссия бақылаушыны шығару туралы шешім қабылдаған.
"Маған да ереже бұзу туралы акт толтырды. Учаскеде болған уақытта Egov анықтамасынсыз бір әйелді тізімге негізсіз енгізгенін байқадым" деп жазды Швецова.
Қор мәліметінше, сайлаушылар тарабынан "жұмыста есеп беру үшін" суретке түсу жағдайлары байқалған. Түпнұсқа құжатсыз бюллетень беру, туыстары үшін дауыс беру сияқты жайттар тіркелген.
Семей және Өскемен қалаларында сайлаушыларды бірден екі учаскеге бекіту жағдайлары тіркелген. Мысалы, Семейде N249 учаскеде бір қария өзіне біреулер "дауыс беріп қоймас үшін" екінші учаскеге де барған. Жас сайлаушылар лигасы бақылаушылары заңсыздықты тіркеп, акт толтырған. Учаскелік комиссия оған қол қойып, қарияның екінші бюллетенін жарамсыз етіп тастаған.
"Кейінгі жылдары мұндай жағдай өте сирек кездеседі. Учаскелік комиссия өзін дәл осылай ұстауы тиіс, яғни бақылаушыларға қысым жасамай, заңсыздықты түзеуі тиіс" деп жазылған Қазақстанның Жастар ақпараттық қызметінің хабарламасында.
Қазақстанның Жастар ақпараттық қызметі Алматыда №55, 57 және 257 сайлау учаскелері маңында тілшілерін белгісіз біреулердің аңдығанын айтты.
Vlast сайтының жазуынша, Алматыда №257 сайлау комиссиясының төрағасы Гэрт Мураталиев журналистердің аккредитациясы және редакциялық тапсырмасының болғанына қарамастан, ақпарат құралдарына видео түсіруге тыйым салған.
Жексенбі күні Нұр-Сұлтанда президент Қасым-Жомарт Тоқаев дауыс беретін сайлау учаскесіне Азаттық тілшілерін кіргізбей қойды. Шымкентте аудандық комиссия төрағасы Азаттық тілшісіне сайлау учаскесінен ақпарат таратуға кедергі келтірді.
5 маусымда Қазақстанда Конституцияға өзгерістер енгізу мәселесі бойынша референдум өтіп жатыр. Билік бұл шараны қоғамды демократияландыруға қарай қадам деп көрсетуге тырысады. Сын айтушылар бұрынғыдан ештеңе өзгермейді деп санайды.
ПІКІРЛЕР