Азаттық 24 ақпан - 2 наурыз аралығында Қазақстанда және әлемде болған кейбір оқиғалар туралы апталық сурет баян ұсынады.
Апта бейнелері: 24 ақпан - 2 наурыз

1
24 ақпан күні Бостандық аудандық соты «Правдивая газетаны» жабу туралы шешім шығарды. Сот Алматы қаласы Бостандық ауданы прокуроры Бауыржан Жұмақановтың «Правдивая газета» басылымын жабу туралы талап-арызын қанағаттандырды. Газет өкілі Розлана Таукина бұдан ары әділдік таба алмаса, газеттің «жоғары деңгейлі соттарға, тіпті БҰҰ-ның адам құқығы комитетіне шағымданатынын» айтады. «Правдивая газета» – Қазақстанда 2012-2013 жылдары жабылған көптеген оппозициялық басылымдардан қалған соңғы газеттердің бірі. 26 ақпан күні ЕҚЫҰ "Правдивая газетаның" жабылғанына алаңдаушылық білдірді.

2
24 ақпан күні Украинаның ішкі істер министрі қызметін уақытша атқарушы Арсен Аваков Facebook-тегі парақшасында "биліктен кеткен президент Виктор Януковичті қамауға алуға ордер беріліп, іздеу жарияланғанын" хабарлады. Аваковтың айтуынша, Янукович пен басқа бірқатар шенеуніктің үстінен "бейбіт азаматтарды жаппай өлтіру" айыбы бойынша қылмыстық іс қозғалған. Жоғарғы Рада депутаттары 22 ақпан күні Виктор Януковичті биліктен кетіруді қолдап дауыс берген. Бұдан соң ол Киевтен кетіп қалды.

4
25 ақпан күні Алматыда "Азаттық" сыйлығы тапсырылды. Адам құқықтары мен сөз бостандығын қорғауға үлес қосқан азаматтарға арналған сыйлық бес адамға - журналистер Лұқпан Ахмедьяров, Ирина Петрушева, құқық қорғаушы Бақытжан Төреғожина және белсенділер Жасарал Қуанышәлин мен Айнұр Құрмановқа берілді. Марапаттау рәсімі Қазақстан халықаралық адам құқықтарын қорғау бюросының кеңсесінде өтті. Ұйымдастыру комитеті өкілдерінің айтуынша, сыйлық Қазақстанда адам құқықтарын, сөз бостандығын, пікір еркіндігін қорғауға, демократия мен азаматтық қоғамды дамытуға үлес қосқан белсенді азаматтарға беріледі.
Суретте: "Азаттық" сыйлығын алып тұрған белсенділер Лұқпан Ахмедьяров (сол жақта), Бақытжан Төреғожина (ортада), Жасарал Қуанышәлин. Айнұр Құрманов пен Ирина Петрушова марапаттау рәсіміне келе алмады.
Суретте: "Азаттық" сыйлығын алып тұрған белсенділер Лұқпан Ахмедьяров (сол жақта), Бақытжан Төреғожина (ортада), Жасарал Қуанышәлин. Айнұр Құрманов пен Ирина Петрушова марапаттау рәсіміне келе алмады.

5
27 ақпан күні Астанада Ақорданың алдында блогер Нұрәлі Айтеленовті (суретте) полиция ұстап әкетті. Ол қамауда жатқан блогерлер Андрей Цуканов пен Дмитрий Щелоковтың босатылуын талап етіп, акцияға шыққан. Белсенді Андрей Цуканов 20 ақпан күні Алматыда қала әкімі Ахметжан Есімовтің есептік жиынына бармақ болып үйінен шыққанда ұсталып, сол күні әкімшілік соттың шешімі бойынша 18 тәулікке қамалған еді. Ал Дмитрий Щелоков 21 ақпанда Цукановтың не үшін қамалғанын білмек болып, әкімшілік сот төрағасына кірмек болғанда ұсталып, "бұзақылық жасады" деген айыппен 10 күнге қамалған.

7
28 ақпанда оншақты адам (суретте) Ресей думасы спикерінің орынбасары, ЛДПР партиясының жетекшісі Владимир Жириновскийдің Қазақстан мен Орталық Азия елдерін Ресейге қарату туралы айтқаны мен ресейлік саясаткер Эдуард Лимоновтың Қазақстанның солтүстік облыстарын Ресейге қосу туралы мәлімдемесіне наразылық білдіріп, Ресейдің Астанадағы елшілігіне хат тапсырды. Наразылар "Ресейдің империялық пиғылын білдіреді" деп, "Георгий туын" өртемек болғанда, полиция белсенділер Мақсат Ілиясұлы мен Сәкен Байкеновті ұстап әкеткен. Сол күні сот "заңсыз акция өткізгені үшін" Ілиясұлына - 10 айлық көрсеткіш есебінде, ал Байкеновке - 5 АЕК көлемінде айыппұл салды. Белсенділер салынған айыппұлды заңсыз деп есептейді. Олар аппеляциялық шағым жазатындарын айтты.

8
28 ақпан күні Украинаның бұрынғы президенті Виктор Янукович (суретте) Ресейдің Дондағы Ростов қаласында баспасөз мәслихатын өткізді. Ол "елінен қашпағанын, өміріне қауіп төнген соң Ресейге кеткенін, әлі де Украина президенті екенін" мәлімдеді. Бірақ "Украинаға халықаралық арағайын елдердің кепілі болса ғана оралатынын" айтты. Ол "Украина (Ресей деп айтқысы келген болу керек - ред.) біздің әріптесіміз болған, бола да береді. Ресей әрекет жасауы керек. Путиннің мінезін білуші едім - оны әлі үнсіз отырғанына таңмын" деді. Ол Украинаның қазіргі билігін "сыртқы күштердің қолдауына сүйенген ұлтшыл, профашистік шағын топ" деп сипаттады. Журналистер қанша талпынса да, Януковичтің Ресейге қалай жеткенін біле алмады. Ақпанның 21-і күні оппозициямен дағдарысты реттеу келісіміне қол қойған Янукович көп ұзамай бой жасырған еді

9
1 наурыз күні Алматыдағы Абай ескерткішінің түбіне ондаған белсенді жиналып (суретте) Абай өлеңдерін оқыды. Олар биліктің әрекетін сынап, адамдар "азаматтық бостандықтан айрылды" деген. Шараны полиция өкілдері бақылап тұрған. Абай өлеңдерін оқып болған соң, белсенділер тарқаған.

10
28 ақпан күні Украина президенті қызметін атқарушы Жоғарғы Рада төрағасы Александр Турчинов 28 ақпан күні кешке "Ресейдің Қырымдағы басқыншылық әрекетін" айыптап, Ресей президенті Владимир Путинді "арандатуды" тоқтатып, әскерді кейін әкетуге шақырды. Мәліметтерге қарағанда, Қырымда нөмері жоқ әскери көліктер мен айырма белгісі жоқ солдаттар (суретте) жиі байқала бастаған. 28 ақпан күні Ресей әскері Украинада, Қырымда екі әуежайға бақылау орнатқаны жайлы хабар тарады. Қырым автономиясының орталығы Симферополь аспанында Ресейдің бірнеше тікұшағы байқалған. Севастопольдегі әуежайға Ресейдің 13 ұшағы қонғаны жайлы да мәлімет бар. Осы ұшақтармен шамамен 2 мың солдат әкелінген деген мәлімет әлі растала қойған жоқ. "Ресейдің Украинадағы басқыншылық әрекеті" айыпталған соң БҰҰ Қауіпсіздік кеңесі жабық есік жағдайында жиын өткізді.

11
Осы апта «Беркут» офицерлеріне Ресей азаматтығы беріліп жатыр деген ақпарат тарады. 22 ақпан күні Украина ішкі істер министрінің қызметін атқарушы Аваков «Беркут» арнайы бөлімшесін тарату жөніндегі бұйрыққа әлден қол қойған еді. «Беркут» жасағын белсенділер Украинадағы үш айлық толқу кезінде азаматтарға оқ атты деп айыптайды. Киевтегі қақтығыстар кезінде оқ тиіп 80-нен астам азамат қаза тапқан еді. Толқудың соңы Украинаның бұрынғы президенті Виктор Януковичтің елден қашып кетуімен аяқталды.
Суретте: Ресей паспортын көрсетіп тұрған "Беркут" офицерлері. Украина, Қырым, 1 наурыз 2014 жыл.
Суретте: Ресей паспортын көрсетіп тұрған "Беркут" офицерлері. Украина, Қырым, 1 наурыз 2014 жыл.

12
Ресейшіл белсенділер Украинаның шығысындағы бірнеше қалаларда шеру өткізді. Харьковте осы шаралардың бірінен хабар таратуға барған Азаттық тілшісі соққыға жығылды. Азаттықтың Украин қызметінің тілшісі ресейшілдер басып алған аймақтың әкімдік ғимаратынан тікелей трансляция жасауға барған еді.

13
2 наурыз күні Ақ үй АҚШ президенті Барак Обаманың Ресей президенті Владимир Путинмен телефонмен сөйлескенін хабарлады. Екі ел басшысы 28 ақпан күні тілдескен. Обама "АҚШ Ресейдің Украина территориясына әскер кіргізуін" айыптап, Путинді Украинадағы жағдайды ушықтырмауға, әскерін Қырымдағы базасына қайтаруға, Украинаның ішкі ісіне араласпауға шақырған. Ал Путин "Мәскеудің Украинадағы мүддесі мен орыстілді тұрғындарды қорғау құқығы бар" екенін ескерткен. Барак Обама "Ресей Украинадағы этникалық азшылық құқығына алаңдаса, ондай мәселелер бейбіт түрде, ЕҚЫҰ (Еуропадағы қауіпсіздік және ынтымақтастық ұйымы) сияқты халықаралық ұйымдардың аясындағы келіссөздер арқылы шешілуі қажет екенін" айтқан.