Паралимпиада жеңімпазы Грузиядағы анасын тапты

Грузияның қиырдағы Дихашкхо ауылында тұратын Хурцидзе әулеті де балалар үйіне тастап кеткен мүгедек қыздарын уайымдайтын. Бірақ жиырма жылда талай тағдыр өзгерді. Туысқандар бір-бірін тапты.

АҚШ паралимпиада ойындарының жұлдызы, 4 жасар кезінде бөгде адамдар асырап алған Элизавет Стоун Грузиядағы туған ауылына оралғанда өзі бұрын-соңды сезіп білмеген ұқсастықты аңғарды. Ал мүгедек бөбектен бас тартқан Кхурцидзе отбасының өкініш пен ұяттары қуаныш жасына ұласты.

– Ауылдың шетінен ағам мен әпкем – Лаша мен Теона қарсы алды. Олар ауылға беттегенде өздерінің көліктеріне мінгенімді қалады. Олармен бір тілде сөйлесіп, түсінісе алмаймыз. Бірақ Теона жол бойы қолымды босатпады. Ауылға кіргенде тұрғындарды көрдім. Аулаға кірсек, туған анам Лиана қақпаның алдында отыр екен. Ол мені көре жылай бастады, – дейді Элизавет Стоун.

ЖҰЛДЫЗДЫ СӘТ

Отбасы мүшелерінің таң қаларлық табысу оқиғасы өткен жылдың жазында, Стоун өзінің отаны санап келген елге оралған соң – Паралимпиада жүзу бассейнінде басталған болатын.

1990 жылы дүниеге келген Элизавет Стоун оң жақ аяғының жартысы болмаған. Спорттағы таланты оның жарымжан екенін ұмыттырып жіберді. Асырап алған анасы, АҚШ-тың Мичиган штатының тұрғыны, физиотерапевт маман Линда Стоун оның дарынын жетілдіруге ұмтылды. Грузиядан асырап алған баласын 4 жасында жүзуге апара бастады. Элизавет Стоун 1998 жылы Пекин паралимпиадасында күміс медаль алды, 2012 жылы Лондондағы олимпиадада баттерфляй мен шалқалап жүзуден қола медаль иеленді.

Оның жұлдызды сәтін байқаған Азаттық тілшілері жігерлі жас қыздың қысқаша өмірбаянын жазды. Элизавет ол кезде туған отбасын тауып, өмірге келу тарихын зерттеуді орындалмайтын арман деп ойлайтын.

«ЕКІ ЕЛІН ДЕ МАҚТАН ТҰТСЫН ДЕДІМ»

Бірде Азаттықтың Тбилисидегі бюросына бір адам хабарласып, өзін қыздың отбасының туысымын деп таныстырды. Азаттық тілшісі Грузияның батысындағы 1000 шақты адам ғана тұратын, кедей ауыл Дихашкхоға сапар шекті. Жағы шүңірейіп, көзі суалған, 73 жастағы Лиана Хурцидзені кездестірген Азаттық тілшісі ол әйелдің «Кетеван» деген есімді естігенде селк ете түскенін байқады. Кетеван қазіргі Элизавет Стоунның сәби кездегі есімі еді.

Содан бері бір жыл өтті. Қазір қартайған әйелдің жүзінен қуаныш табы байқалады.

– Біреулер маған «қызың көз жұмған болар» деген еді. Кетиноны көргеніме қуаныштымын. Маған қызымды көрсеткен асырап алған анасына көп рақмет, – дейді Лиана Кхурцидзе.

Мол жайылған грузин дастарханы басында, көрші-қолаң мен туысқандарды жинаған басқосуда Линда Стоун Кхурцидзе отбасына Элизаветтің жылдар бойы түскен суреттерін көрсетті.

АҚШ-тан Грузияға жету үшін қымбат әуе ұшағына қаржы жинаған Линда қызын Грузияға әкелуді аналық парызы санаған айтты. Ол «қызым екі елін де мақтан тұтса» дейді.

– Мен асырап алғаннан бері Элизавет Грузиядан екенін біліп жүрді. Шыққан тегін мақтан етсін дедім. Халықаралық жарыстарға қатысқанда екі кішкентай жалау – АҚШ пен Грузияның туын ұстап жүрдік, – дейді Линда Стоун Азаттық тілшісіне.

«ЕШ РЕНІШІМ ЖОҚ»

Кхурцидзе отбасы мүшелерімен тілмаш арқылы сөйлескен Стоундар көкейлерінде жүрген сауалдың жауабын алды: Кетеван (қазіргі аты – Элизабет) дүниеге келгенде Лиана мен ері Амберкидің екі балалары бар еді. Жағдайы төмен отбасы мүгедек сәбиді баға алмаймыз деп қорықты. Сол кезде Совет Одағы ыдырап, жағдайлары қиындап кеткен отбасы қыздарын Кутаисидегі балалар үйіне апарып, қинала-қинала өткізеді.

Бірақ Кетеван–Элизабеттің анасы Лиана да, ағасы мен әпкесі де осы жылдар бойы өзектерін өкініш өртеп келгенін айтады. Елизабет Стоунге қатты ұқсайтын ағасы Лаша қарындасын жоғалтқанын қатты уайымдап келгенін айтқан еді.

Ал әпкесі Теона осы күнге жеткеніне шын қуанатынын жылап отырып айтты.

– Сіңілім үйіме келді, оны көрдік. Ендігі шешімді өзі қабылдар, – дейді Теона.

«Таңданып әрі қуанып жүргенін» айтқан Элизавет биологиялық отбасына тезірек келгісі келгенін айтады.

– Жүрегімде оларға деген ешқандай жеккөрініш, өшпенділік жоқ екенін айтқым келеді. Олар жағдайым жақсы екенін біліп, жүректері тынышталсын дедім, – дейді ол.

Элизавет Стоун Кутаиси қаласындағы балалар үйіндегі (қазір жабылып қалған) бұрынғы ұстаздарымен кездесті. Сапар кезінде Грузияның астанасы Тбилисиге барып, Паралимпиадалық комитетпен және басқа да мүгедек жандардың жағдайын жақсарту үшін қызмет ететін адамдармен жолықты.

Екі отбасы «бір-бірімізбен араласып тұрамыз» деп келісті. Болашақта екі жақ та тіл үйренуі мүмкін. Элизавет пен Линда екі-үш жылдан кейін оралатын, болашақта «өз еліміз» деп атауы да мүмкін елге келу үшін тағы да қаржы жинай бастады.

Ричард Солаш пен Марина Вашакмадзенің мақаласын аударған – Динара Мәзен.