Айя РЕНО

Орталық Азия сирек минералдар өндіру бойынша Қытаймен бәсекеге түсе ала ма?

АҚШ пен Қытай арасында сауда соғысы өршіп, Пекин сирек кездесетін элементтер экспортын бақылауды қатаңдатқан соң аса маңызды материалдарға бай Орталық Азия жаһандық аренаға шықты. Аймақ бұл саладағы басты ел – Қытайға бәсекелес бола ала ма?

Рубль күшейіп, Орталық Азия мигранттарының табысы артты. Бұл ұзаққа бара ма?

Ресейде жүрген еңбек мигранттарының ақша аударымдары Орталық Азия елдерінің экономикасы үшін өте маңызды. Қазір АҚШ доллары құнсызданып, рубль күшейген тұста олардың табысы арта түсті.

Қазақстанның уран өнеркәсібіндегі ауыс-түйіс: Ресей Қытайға нені және не үшін сатты?

"Қазатомөнеркәсіп" ресейлік "Росатом" мемлекеттік корпорациясы қазақстандық "Заречное" бірлескен кәсіпорнындағы үлесін Қытайға сатқанын хабарлады. Бұған қоса Ресей Қазақстанда уран өндіретін тағы екі кәсіпорындағы үлесін сатқан болуы мүмкін. Азаттық осы мәмілелердің жай-жапсарына үңіліп көрді.

АЭС қанша тұрады? Ақшаны кім береді?

Қазақстан президентінің шешіміне сай, атом электр станциясын салу жөніндегі референдум 6 қазанда өтеді. Ұсынысты халық қолдаған жағдайда, билік АЭС-ті сегіз жылда салуға және әрі кеткенде 12 миллиард доллар жұмсауға уәде беріп отыр. Бұл мүмкін бе? Неліктен ашық деректе жоба туралы құжаттар жоқ және болашақта бола ма? АЭС қалай жұмыс істейді, оған қанша су керек, радиоактив қалдықты не істейді? Жауап беріп көрейік.

Қай елдер, қалай және неге АЭС-тен бас тартты?

Қазір әлемде елуден астам ел атом электр станциясын белсенді пайдаланып отыр. Сонымен бірге, ешқашан АЭС болмаған немесе бастапқыда қосып, кейін ажыратып тастаған елдер де, ядролық қуатты қосуға сәл қалғанда ойламаған жайтқа тап келген елдер де бар. Ол қандай жайттар? Оған не себеп болды?

Қазақстанның қазба байлығын кімдер игеріп жатыр? Офшорда тіркелгені қанша?

Қазақстанда мұнай мен газ ғана өндірілмейді. Елде Менделеев кестесіндегі 118 элементтің 99-ы табылған. Бұл байлықтың бәрін біреулер өндіріп жатыр. Азаттық кімдер екенін анықтады. Толығырақ материалдан оқыңыз.

Зайырлы мектепке орамал қауіп төндіре ме?

Діни нақыштағы киім зайырлы мектепке қатер төндіре ме? Ондай киімге тыйым салу діндар отбасына қалай әсер етеді? Өзге елдердің тәжірибесі қандай және Қазақстанда радикалдану мәселесі өзекті тақырып па? Азаттық Орталық Азиядағы дін мәселелерін зерттеп жүрген ғалым, Астанадағы Назарбаев университетінің саясаттану профессоры Элен Тибодан сұхбат алды.

"Ізгілікке қуғын-сүргінмен тәрбиелемейді". Зайырлы мектеп, ақ орамал және Әнел

Қазақстан ураны кімнің қолында?

Арнайы экономикалық аймақта салықтан босатылған кімдер?

Азаттық Қазақстанда бар 14 арнайы экономикалық аймақта (АЭА) тіркелген 300-ден астам компанияны зерттеп шықты. Мұндай фирмалар арнайы тәртіппен жұмыс істейді: көп салық төлемейді және басқа да жеңілдіктер алады. Осы тізімде Қазақстанға белгілі адамдар мен олардың туыстары көптеп кездесті.

Назарбаевтар, Ізбастин, Құлыбаев және басқалар: кімнің компаниясына салық төлемеуге рұқсат етілген?

Қазақстанда 14 арнайы экономикалық аймақ (АЭА) бар. Оларда тіркелген резидент-компаниялар көп салықтан босатылған әрі бұдан басқа да жеңілдіктерге ие. Азаттық осы артықшылықтарды пайдаланып жүрген 300-ден астам компанияны зерттеген кезде тізімнен елге танымал адамдар мен туыстары көптеп кездесті.

Оккупацияланған Қырымға Қазақстан оқушыларын жіберген Россотрудничество туралы не белгілі?

Болатбек Біләлов. Соттылығы құрылысшы болуға итермелеген құқық қорғаушы

Уақыт тоқтаған қала. Державинск атауын өзгертуге кім және не үшін қарсы?

Қазақстанға қашан жанама санкция салынады? Оған кімдер ілігеді?

"Вагнер" тобы қатарына Қазақстаннан адам тартады. Мемлекет неге тосқауыл қоймайды?

"Зорлық шеңбері". Қаңтардағы азаптауға кім жауап береді? Халықаралық зерттеушімен сұхбат

Бірнеше құқық қорғаушы ұйым 2022 жылғы Қаңтар оқиғасы кезіндегі және одан кейінгі азаптау туралы есеп жариялады. Азаттық есеп авторларының бірі Рэйчел Гасовскимен сөйлесті.

"Екі түп алма ағашын да табысқа қосты". Атаулы әлеуметтік көмек алудың машақаты

Қазақстанда мемлекеттен көмек алатын адамдар – "жатыпішер" деген пікір қалыптасқан. Human Rights Watch ұйымы сарапшылары әлеуметтік қорғау жүйесіне мемлекет жауапты, үкімет өз міндетін дұрыс атқарып отырған жоқ деп есептейді. Құқық қорғау ұйымы Қазақстандағы жағдай туралы көлемді есеп жариялады.

"Әйелді 63-ке дейін жұмысқа салу – қорлаумен тең". Әйелдер зейнет жасын төмендетуді сұрайды

Қазақстанда 2022 жылдан бастап әйелдердің зейнет жасы тағы жарты жылға ұзарып, 60,5 жасқа жетті. Ауыр кәсіпте еңбек етіп, жұмыс пен тұрмыс тауқыметін қатар көтеріп жүрген әйелдер зейнет жасын ұзартуды азапқа теңейді.

"Кәсіби орыстардың" көздегені һәм "деспоттың ойын алаңын елестететін" Нұр-Сұлтан